De Fairphone belicht.

Posted by on 18:15, 10 March 2014 in Binnenstudio, Featured, productfotografie | 3 comments

De Fairphone belicht.

Een eerlijke smartphone voor 325 euro?

Intro

Een degelijke smartphone van gerecycleerd materiaal, met duurzame onderdelen waarbij sociale en ecologische waarden top zijn. Droomt iedereen daar niet van? Spoiler alert: het bestaat (nog) niet (helemaal).

GeAr_20140121_104207_5296

Wat is FP?

De Nederlander Bas van Abel startte een bedrijf op met een nobel idee: een smartphone maken die meer “fair” is dan alle andere smartphones. Geen onderbetaalde arbeiders, geen opbrengsten die terugvloeien om conflicten te sponsoren, recycleerbaar, repareerbaar en een degelijk toestel. Om dit te bereiken was vele tijd en onderzoek nodig.

Fair?

Hoe jammer ook: de Fairphone is geen “fairtrade-telefoon”. Van de ongeveer 30 metalen die in deze smartphone zitten, zijn er slechts 2 “fair”. Dat lijkt erg weinig, toch is dat 2 meer dan gewoonlijk. De plastic onderdelen zijn volledig gerecycleerd. De arbeiders worden deftig betaald en de mijnen waar grondstoffen gewonnen worden zijn grondig gescreend. Zo vroeg men aan de arbeiders wat ze eigenlijk echt nodig hadden. Was dat meer loon? Waterputten? Onderwijs misschien?

Helemaal niet: ze hadden een duur apparaat nodig om te kijken wat ze nu eigenlijk opgedolven hadden. Want in de erts die ze verkopen zit veel meer dan één zeldzaam metaal. Met zo’n toestel kunnen ze zien wat er precies allemaal inzit en rechtvaardig betaald worden. Alle grondstoffen zijn gescreend en waar mogelijk de plaats bezocht. Hoewel de Fairphone misschien geen volwaardige fairtrade-telefoon is, is hij de enige smartphone die echte inspanningen doet. Andere producenten zorgen hooguit voor gerecycleerd plastic. De slogan van Fairphone is dan ook “Koop een telefoon en start de beweging”: steun het idee om een eerlijkere telefoon te maken, zodat de grote bedrijven (Apple, Samsung, HTC, Nokia) zien dat het wérkt en ook gaan inzetten op de beoogde waarden.

GeAr_20140121_104409_5298

Een hoge repareerbaarheid is ook van groot belang. Als één klein maar cruciaal onderdeel stuk is aan een GSM wordt hij vervangen. E-waste voorkomen is even belangrijk als eerlijke grondstoffen, dus de telefoon is zo opgebouwd dat hij zo eenvoudig mogelijk zelf kan gerepareerd worden. Of door iemand op een Repair-Café natuurlijk. Daarom is er een samenwerking met iFixit en is de telefoon intern niet gelijmd.

Hardware en software

Fairphone draait op Android 4.2, één van de laatste versies van het Google-besturingssysteem. Wat meer is, de telefoon is ontworpen met in het achterhoofd: keuze. Je moet de keuze hebben om het systeem te installeren waar jij het meest aan hebt. Dus ook het Firefox-OS zal in de toekomst wellicht geïnstalleerd kunnen worden. Er is echter een obstakel hierbij: de Fairphone heeft niet alleen als doel om eerlijker en socialer te zijn, maar ook om een tweede leven te kunnen krijgen in armere landen. In die landen zijn vaak héél veel GSM-operatoren en dus is het nuttig om een telefoon te hebben waar twee SIM-kaarten tegelijk in passen. Dat kan bij ons natuurlijk ook: Je zoekt welke abbonnementen/prepaid-methodes het best bij je gebruik passen, of je stopt je privé-SIM én de SIM van je job in één telefoon en bent bereikbaar op allebei, een enkele of één van beiden. Dit kan voorlopig enkel in Android.

GeAr_20140121_105027_5306

De smartphone is vrij log en zwaar, zeker naar huidige normen. 170 gram en 10mm dik is in de huidige elektronische wereld dik en zwaar. Een toestel lichter maken doe je door een kleinere batterij te gebruiken en door de onderdelen intern niet aan elkaar te vijzen maar te kleven. Lijm neemt weinig plaats in, kost weinig en weegt weinig. Het grote nadeel daarvan is dat het vrijwel onmogelijk is om één onderdeel te vervangen. Ook recyclage is erg moeilijk: de verschillende componenten plakken tegen elkaar en kunnen niet gescheiden worden. Bij Fairphone heeft men er dus voor gekozen om de onderdelen niet op elkaar te plakken. Resultaat: beter repareerbaar, zwaarder, duurder, beter recycleerbaar. Een kwestie van gewoonte eigenlijk.

De Fairphone bevat de standaard-uitrusting van een smartphone: GPS, WIFI, groot aanraakscherm, Blueooth, twee camera’s, oriëntatiesensor, … Géén NFC-chip. Ik ken overigens niemand die dat laatste gebruikt. Er worden géén laders, USB-kabels of oortjes meegeleverd. Niet onlogisch: iedereen heeft wel een standaard USB-lader liggen, en oortjes van een vorige GSM. Wellicht zelfs veel meer dan één. Opnieuw een besparing!

Gebruik

Iedereen die al met Android heeft gewerkt voelt zich wellicht meteen thuis. Elke telefoonfabrikant brengt echter kleine tot grote wijzigingen aan in het standaard Android om de telefoon een merk-eigen toets te geven. Sommige fabrikanten gaan zelfs zo ver dat een filmpje wordt gepauzeerd als je van het scherm wegkijkt. Het bedrijfje dat Android aanpaste aan de Fairphone heeft weinig aanpassingen doorgevoerd, om de telefoon zo stabiel mogelijk te houden en minder batterij te gebruiken.

Voordelen

De telefoon werkt snel, stabiel en laat zich goed bedienen na een korte gewenningsperiode. En een héél belangrijk voordeel: het alarm gaat af als de telefoon uitstaat. Bij bijna alle smartphones gaat het alarm niet af als je telefoon uitstaat. Dat wil zeggen dat je ‘s nachts je GSM moet laten aanstaan of je hoort je wekker niet! Daar heb ik een hekel aan: ik wil ‘s nachts niet opgebeld worden. Een oplossing is de slaapstand, maar dan blijft je batterij leeglopen zonder dat het nodig is. Gelukkig kan ik mijn telefoon nu ‘s nachts gewoon uitzetten!

De batterij gaat erg lang mee voor een smartphone. Zonder WIFI of GSM-dataverbinding gaat de batterij 4 dagen mee. Ik ben een regelmatige gebruiker van het internet, zowel thuis als onderweg. De verbindingen gaan meestal uit als ik ze niet nodig heb en met dit gebruik gaat de batterij 2 dagen mee. Bovendien is de batterij vervangbaar indien versleten. Op de screenshot zie je de batterij op 50% staan na twee dagen. De telefoon heeft tweemaal ‘s nachts uitgestaan.

Gert Arijs 2014-01-31 10.56.45

De telefoon zelf zou ook erg stevig en duurzaam moeten zijn. De crashtest en regentest ga ik echter niet uitvoeren. Ik zal over enkele jaren pas kunnen berichten…

Natuurlijk moet ik ook toegeven dat ik trots ben. Trots dat ik kleine bijdrager ben aan de eerste stap om elektronica duurzamer, eerlijker en ecologischer te maken.

Nadelen

De ingebouwde GPS. Het werkt, maar het duurt lang om een fix te krijgen. Mijn vorige, goedkope tweedehandse Samsung deed er hoogstens 2 minuten over, eerder 30 seconden in de buitenlucht. De Fairphone doet er minstens 2 minuten over, soms veel langer. Voor mij als fotograaf een aanzienlijk nadeel. Elke foto die ik maak krijgt GPS-gegevens en daarvoor heb ik een goedwerkende GPS nodig.

De Android-versie kreeg al een update, maar mijn SMS-applicatie blijft geregeld crashen. Daar komt een melding van en er verdwijnen geen berichten. Ik mis dus in principe geen SMS-sen, maar vervelend is het wel. Hopelijk brengt een volgende update soelaas want een reset heeft niets uitgehaald.

Conclusies

Zoek je een zo eerlijk mogelijke, degelijke, handige telefoon? Jammer dan: de Fairphone was verkrijgbaar in een oplage van 25 000 telefoons. Hiervoor moest je op voorhand registreren en ook betalen. De eerste inschrijvers moesten een 9-tal maanden wachten op hun toesel. Ik heb lang getwijfeld, maar mijn vriendin heeft me overtuigd in oktober om ons allebei eentje aan te schaffen. Mijn vorige GSM blijft nog tot na een reis, maar daarna doe ik ‘m weg. Er is sprake van een tweede productieronde, waarvoor je je alvast kan opgeven. Bestellen is echter nog niet mogelijk. Er zijn 29 000 wachtenden voor je. Dat bewijst dat het een gaatje in de markt is, vooral in Duitsland is de Fairphone populair. In Nederland, het thuisland van de Fairphone, kan je een Fairphone krijgen bij een abonnement van 37,5 euro. Alle rest is uitverkocht. Terecht!

GeAr_20140121_104608_5300

3 Comments

  1. Mooi artikel Gert! Ik wist niet goed wat de fairphone was, maar nu heb ik er een goed idee van.
    Dat de GPS functie niet optimaal werkt heb ik nog al gehoord bij smartphones. Verbinding maken duurt steeds lang, vrij normaal.

    Aangezien het een smartphone is, kan je eens gaan rondneuzen in de Play Store voor een andere sms-applicatie. Die zijn er vast en zeker wel. Mijn vorige smartphone flipte ook op de (standaard) sms-applicatie en dan is een andere applicatie misschien wel een oplossing.

  2. Ik heb nu de fairphone van de tweedebatch en de update werkt hetpprobleem van de SMS weg

    • Inderdaad, ik probeer één dezer een update te schrijven!
      Bedankt voor je bericht,
      Gert

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *